| Hoofdstuk 15 - Paragraaf 3 |
15. Akoestiekleer
15.3 Resonantie & toon
Op het moment dat men de juiste staande golf vindt, de eigenfrequentie, behorend bij een bepaalde toon, dan kan men door meer en gerichte energie toe te voegen, automatisch, dus langs de natuurlijke weg en wetten één of meer boventonen mee laten trillen. Zelfs een hele reeks van boventonen. De eigenfrequentie of staande golf spaart steeds een deel van de continue extra toegevoerde energie op , voor de deeltoon, en als er voldoende energie is gaat deze meeklinken. In 'brass' heet dat dan het toon-spectrum, de basistoon, dus de oorspronkelijke aangeblazen toon wordt verrijkt met één of meer deeltonen. Een schetterend of zoals je wilt, een meer briljant geluid gaat klinken. De toon wordt klank.
Wat moet je hiervoor doen:
- De absoluut juiste zuivere toon aanblazen, de eigenfrequentie of staande golf die in het instrument heerst.
- De embouchure versterken: luchtstroom versnellen
- Hulpmiddelen kunnen de verschillende attaques zijn. Een felle staccato wekt direct een groot toonspectrum op.
- Luchtstroom vergroten. Dus door luider te gaan spelen.
- Ademsteun doen toenemen.
- Kaakopening verkleinen
- Tong meer naar voren brengen
- Zachte verhemelte en mond-keelkringspieren meer aanspannen. Zie ook de beide embouchure- posters.
- Door de openingen te verkleinen.
- Denken in aa-, ee-. en ii- klanken versmalt de luchtdoorvoer opening.
- Luchtstroom iets omhoog richten,
- Onderkaak meer naar voren brengen
- Lipopening verkleinen.
- Lippen meer spannen, iets harder maken.
- Ander mondstuk met scherpere breekhoek van de mondstukboring.
- Ondieper mondstukje
- Snellere terugtrek - beweging van de tong na de aanzet.
Wil je juist een zachtere klank, meer enkelvoudig dan moet je het omgekeerde doen, in grote lijnen.
|
De opvatting van sommige dirigenten, om in een sectie allemaal dezelfde instrumenten te bespelen qua fabrikaat is daarom ook niet logisch.
Als je, en ik studeerde zelf orkestdirektie en dirigeerde jarenlang een speciale band, Holvrieka Nirota uit Sneek, 20 muzikanten een toon laat aanblazen, om te stemmen, hoor je 20 x een andere toon, of klank.
Oorzaken:
- Geknepen ' smile embouchure', daardoor worden deeltonen sterker aangeblazen dan staande golven.
- Smerig instrument. Niet zelden kijk ik hier en daar eens door een mondstuk of in een leadpipe.
- Dat is vaak geen pretje en bovendien gevaarlijk i.v.m.longinfecties en lipproblemen, zowel schimmels, bacterieën alswel virussen. Ja u leest het goed, alledrie.
- Remedie: elke dag mondstuk 'schoonraggen', de leadpipe idem maar ook het hele instrument schoonmaken. Gooi er een paar uurtjes cola in en spoel het daarna extreem goed na. Anders gaan solderingen, zoals in ventielen e.d. kapot.
- Gebruik voorzichtig ontkalkers en reinig je spullen hier frequent mee. Laat geen anderen op je mondstuk blazen of instrument.
- Spelen met de mondhoeken omhoog. Een fundamentele fout die 'smile and press' in de mond werkt. Oplossing: groot -mondstuk/airbuzz, naast je gewone studie.
- Spelen met teruggetrokken onderkaak
- Blazen met een omlaag- of juist omhoog gerichtte luchtstroom.'Wrong air-pivoting''
- Blazen op een te ondiep of juist te diep mondstuk
- Spelen met borstademhaling.
- Spelen zonder ademsteun
- Spelen met het hoofd achterover of teveel lordose (holstand) in de nekwervelkolom. Dit knijpt reflectoir(automatisch) de luchtstroom af.
- Spelen met één voet over de andere knie, of met gekruiste benen. Daardoor verandert de stand van het bekken en daarmee de stand en het verloop van de luchtkolom, en daarmee de snelheid van het luchttransport.
- Etc.,etc.
|
