65 - Brains in brass
Hoofdstuk 65 - Paragraaf 3
65. Brains in brass

65.3 Valsava Manoeuvre

Valsava manoeuvre is een doorgezette uitademing tegen een gesloten glottis (stemspleet) (ongeveer het gevoel van als je onder water zwemt).

(Voor de beschrijving hier nemen we gemakshalve de doorgezette uitademing bij het spelen van hoge tonen waarbij de lipspleet bijna is afgesloten. En dan 30 seconden volgehouden. Ik moet er dus bij zeggen dat de gegevens zoals bij de zuiver gemeten Valsava manoeuvre niet geheel opgaan voor het spelen op bijvoorbeeld een trompet of een hobo onder het spelen van hoge tonen).


Als je de bloeddruk uitzet in functie van de tijd (zie figuur 3 ) valt op dat er 4 fases zijn.

Volg de zwarte kromme lijn:

1e fase: er treedt een initiële bloeddrukstijging op, veroorzaakt door de effecten die ontstaan door de stijging van de intrathoracale druk (in de borstkas). Deze fase is van voorbijgaande aard en wordt gevolgd door:

2e fase: Er treedt een bloeddrukdaling op, die voornamelijk te wijten is aan de veneuze terugvoer (van het zuurstofarme bloed in het adersysteem). In deze fase treden er een aantal compensatiemechanismes op. Een daarvan is de toename van het hartritme, en mede onder invloed van deze mechanismen stijgt de bloeddruk tot bijna normale waarden. Bij het loslaten van de Valsava in de

3e fase: zal de bloeddruk opnieuw dalen.

4e fase: herstelfase waarin de veneuze terugvoer naar het hart en het hartdebietv(vulling) beide weer zullen stijgen, vaak met een zekere overshoot door de compensatiemechanismen veroorzaakt.

Een kortstondige toename van de intrathoracale druk zoals bij hoesten of het tussentijds spelen van extreem hoge en/of harde tonen verhoogt de bloeddruk. Maar een volgehouden stijging van de intrathoracale druk zoals bij Valsava ( en het gedurende langere tijd spelen van hoge passages en/of tonen), geeft een bloeddrukdaling, als gevolgd van de afgenomen veneuze terugvoer. En dat is prettig voor ons blazers om dat te horen.

Figuur 3.

De Valsava manoeuvre wordt bijvoorbeeld gebruikt in de cardiologie om het falen van de linker ventrikel klinisch te evalueren en het beluisteren ter detectie van hartgeruizen.

Er is sprake van een pathologische Pulsus Paradoxus als er tijdens de inademing een bloeddrukval optreedt van meer dan 10 mm Hg.

Een square wave response noemt men het verschijnsel dat de bloeddruk hoog blijft als de Valsava wordt losgelaten.


65.3 Valsava Manoeuvre