13 - De lippen
Hoofdstuk 13 - Paragraaf 15
13. De lippen

13.15 Stroboscoop 2 - 1

Stroboscoop 2 © (Hans Boschma)
Universeel Schematisering - For all brass instruments.
Hulp bij interpretatie globale regels.

Bij het observeren van de stroboscoopbeelden, hier in
3 voorbeelden, Hoog H1 , Midden M2 en Laag L3,
moet je uitgaan van de speelhoogte. Het begrip shifting
speelt hier een rol. Het mondstuk verschuift naarmate
je hoger of lager speelt. Ongeacht welk embouchure je aanhangt:
‘upstreaming the airstream, straight streaming of downstreaming’.
Zie groene pijlen.

De muzikant streeft echter in principe altijd naar een gelijkblij-
vende mondstuk- en lippenstand.





Op H 1: zie je in rood , gespannen lippen en een smalle
lippenopening (aperture). Zoals bij een half dichtgeknepen
tuinslang die spuit, is de druk hoger en de waterstraal is
sterker en langer. Door de meer geknepen (squeezed) lippen
neemt het hoektoonprincipe volgens Richardson toe en is
er een sterkere werveling. De luchtstraal is sterker. Per octaaf
2 x zo sterk. Zwart is de lippenopening.


Op M 2: Bij spel in het middenregister staat het mondstuk lager,
ongeveer in het midden. De lippenopening is groter en de lip-
penspanning is lager. De luchtstraal is minder sterk, de hoe-
veelheid lucht echter groter .


Op L3: zie je dat het mondstuk omhoog schuift cq de lippen-
opening en lippen omlaag .De opening wordt groter /wijder
naarmate je lager speelt . De lippen worden minder gespannen. Er is veel
luchtverplaatsing
Van opzij gezien: Naarmate je lager speelt verschijnt er meer lip-
weefsel buiten de ring.

Wat naast de Physics of Brasses van Arthur Benade ook een heel duidelijk boek is over akoestiek in allerhande instrumenten is het bovenstaande (zie Google). Kun je vinden als je edgetone principle richardson intypt. Een aanrader omdat daar het hoektoonprincipe tot in details wordt beschreven.
Daar heb je veel aan omdat de welvingen in het mondstuk(boringranden) onder invloed staan van het hoektoonprincipe maar dat niet alleen. Wat hij niet beschrijft en dat heb ik als eerste beschreven in hoofdstuk 10.5 maar ook in het strob2-schematisering1 is dat het hoektoonprincipe van toepassing is op de mate van lipspanning.
Ook de dwarsfluit met haar scherpe rand mondstuk/overblazen valt eronder.



13.15 Stroboscoop 2 - 1